Yetişkin terapisi, bireysel olarak gerçekleştirilen, bir psikolog tarafından etik kurallar çerçevesinde ve terapötik bir ortamda gerçekleştirilen bir terapi yöntemidir.
Bireyler yetişkin terapisine içerisinde bulundukları psikolojik rahatsızlığı çözüme kavuşturmak, ilişkilerini güçlendirmek istediklerinde veya sahip oldukları bazı psikosomatik semptomlar sonrasında başvurabilirler. Öte yandan, yetişkin terapisi sadece bunların tedavisinde kullanılmamaktadır. Bireyler zorlu bir süreçle karşı karşıya kaldıklarında, duygu yönetiminde sorun yaşadıklarında ve kendilerini daha iyi anlamlandırabilmek istediklerinde de yetişkin terapisine başvurabilmektedirler.
Her bireyin ihtiyacı ve sürecine ek olarak psikologların da yaklaşımları farklılık göstereceğinden ötürü, yetişkin terapisinin bireyselleşmiş bir süreç olduğunu söyleyebiliriz. Danışanın istek ve ihtiyacı doğrultusunda terapist farklı yaklaşımlar kullanır. Aşağıda, yetişkin terapisinde kullanılan bazı terapi yaklaşımları ve açıklamaları sıralanmıştır:
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bu terapi yönteminde danışana rahatsızlık veren olumsuz düşünce ve davranışlara odaklanılır ve güvenli bir ortamda bu davranış ve düşünce kalıplarını daha sağlıklı olanlarla değiştirmek hedeflenir.
- EMDR Terapisi (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme): Bu terapi türünde, bireyin yaşamış olduğu zor deneyimleri göz hareketleri kullanılarak değiştirmek hedeflenir. Çoğunlukla travmatik olaylarda etkisi kanıtlanan EMDR, bireylerin travmalarını ortadan kaldırmaz, bireyin bakış açısını değiştirerek kişinin başa çıkma mekanizmasını güçlendirir.
- Duygusal Odaklı Terapi: Bu yaklaşımda, bireyin ilişkilerine ve duygularına odaklanılır. Bireyin diğer insanlarla kurduğu bağları ve hissettiklerini anlamaya çalışması amaçlanır.
- Çözüm Odaklı Terapi: Bu yaklaşımda geçmiş sorunlara odaklanmak yerine bireyin terapi sonucunda gerçekleştirmek istediği hedeflere odaklanılır ve bu konuda çözüm bulmak hedeflenir.
- Gestalt Terapisi: Bu terapi yöntemine bütüncül bir bakış açısıhakimdir ve bireyin içerisinde bulunduğu güncel deneyimlere odaklanılır. Kişinin yaşadıklarını anlamlandırması ve farkındalığını yükseltmesi hedeflenir.
Yukarıda belirtilen terapi yaklaşımları çoğu zaman bireysel olarak gerçekleştirilse de zaman zaman aile veya çift terapisi olarak da gerçekleştirilebilir. Bu farklılıklar, kişilerin ihtiyaçlarına ve terapistlerin belirlemelerine göre şekillenir. Danışana en uygun yaklaşımı belirlemek için, psikolog ve danışan ilk başlardaki seanslarda iş birliği içinde çalışırlar. Terapinin süreci danışandan danışana farklılık gösterir ve uzun ya da kısa vadeli olabilir. Aşağıda, terapi sürecini etkileten bazı faktörler sıralanmıştır:
- Sorunun Doğası: Bireylerin içerisinde bulunduğu sorun ve süreçler farklılık gösterir. Daha basit sorunlarla çalışılırken daha kısa süreli bir terapi yeterli olabilir fakat daha derinlemesine inilecek bir sorunla karşı karşıya kalındığında terapinin süreci de bu doğrultuda uzayabilir.
- Bireyin İş Birliği: Terapi odasında, psikolog ve danışanın iş birliği içerisinde çalışması önemlidir ve süreci etkiler. İş birliğine açık bir danışan terapi sürecini hızlandırıp kolaylaştırabilir.
- Terapötik İlişki: Terapi sürecinde danışan ve terapist arasında kurulan bağ oldukça önemlidir ve bunun güvenli bir zemine oturması da zaman alabilir.
- Terapi Yaklaşımı: Her ekol birbirinden farklı çalışır ve farklı alanlarla ilgilenir. Bu da, terapinin süresinde bazı değişikliklere sebep olabilir.
- Terapi Hedefleri: Terapinin başında belirlenmiş olan hedefler doğrultusunda ilerlendiğinde, terapi sürecinde buna göre değişiklikler görülebilir.
Kendini keşfetmek isteyen, yaşadığı süreçle daha sağlıklı bir şekilde başa çıkmak isteyen ya da herhangi bir psikolojik rahatsızlığı çözüme kavuşturmak isteyen bireyler yetişkin terapisine başvurabilir. Kendi isteklerini bilen ve bu doğrultuda bir adım adan kişi, kendinin daha iyi bir versiyonuna ulaşmak için önemli bir adım atmış demektir. Bu yazı da yetişkin terapisi hakkında bilgi sahibi olmak isteyen insanlar için yazılmıştır.
Etiketler: yetişkin terapisi, emdr, duygusal terapi, yetişkin psikoloğu
