Psikolojik Sağlıkta Diyetin Rolü: Beslenme ve Zihinsel Sağlık İlişkisi
Dengeli ve düzenli bir beslenme rutinine sahip olmak, fiziksel sağlığımıza olduğu kadar psikolojik iyi oluşumuz üzerinde de önemli bir etkiye sahiptir. Beslenme şeklimiz ve psikolojimiz arasındaki ilişki iki yönlüdür. Bireyin beslenme şekli psikolojisini etkilerken aynı zamanda zihinsel sağlığı da beslenme düzeni üzerinde etkilidir. Beslenme şeklimiz, içerisinde bulunduğumuz ruh halinden sahip olduğumuz stres düzeyine kadar hayatımızdaki pek çok noktayı etkiler.
Sabah kahvaltısı, günün en önemli öğünlerinden biridir ve gün içerisinde daha enerjik hissetmemize katkı sağlar. Bunun sebebi de kan şekerimizi dengede tutmasıdır. Dolayısıyla kahvaltı, önemsememiz gereken öğünlerin başında gelir.
Stresli olduğumuz zamanlarda, davranışlarımıza yön veren başlıca etken beslenme düzenimiz olmaktadır. İçinde bulunduğumuz duygular çok hızlı bir şekilde beslenme düzenimize yansır. Stres hali beraberinde rahatlama isteğini getirir ve bu sebeple bireyler kendilerini rahatlatacak yiyecek arayışına girerler ve bu yiyecekler de genellikle yüksek kalorili seçenekler olur. Bunun sebebi ise, yüksek kalorili gıdaların (örneğin tatlılar ve yağlı yiyecekler) beynimizdeki ödül mekanizmalarını uyarmaları ve sonucunda bizi kısa süreliğine de olsa rahatlatmalarıdır.
Günlük kafein tüketiminin psikolojimiz üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkileri vardır. Gerekli miktarda tüketilmesi durumunda konsantrasyonu arttırdığı ve enerji verdiği bilinmektedir. Öte yandan, aşırı kullanılması durumunda stres hormonlarını arttırması sebebiyle bireyleri daha sinirli bir hale çevirdiği ve kalpte çarpıntıya ve uykusuzluğa sebep olduğu bilinmektedir.
Beslenme düzenimiz öncesinde fiziksel sağlığımızı ve sonrasında buna bağlı olarak da zihinsel sağlığımızı etkiler. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda, sağlıksız ve dengesiz beslenmenin etkilerinin tüm psikolojik bozukluklar içerisinde en çok depresyonla ilişkili olduğu bulunmuştur. Buna ek olarak, hafızayla ilişkili bozukluklar, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ve anksiyete bozukluklarına da sağlıksız bir beslenme şeklinin sebep olduğu kanıtlanmıştır.
Sonuç olarak, beslenme şeklimizin ve psikolojik sağlığımızın iki yönlü olarak birbirini etkilediği unutulmamalıdır ve kişinin kendi fiziksel sağlık durumunu göz önüne alarak buna uygun ve dengeli bir beslenme rutini oluşturması önem arz etmektedir.
