Takıntı Hastalığı: Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Nedir?
Birçok kişi zaman zaman çeşitli konularda endişe ve takıntılar yaşayabilir. Genellikle bu duygularla başa çıkabilir ve günlük yaşantımızı etkilemeden çözebiliriz. Ancak, bu takıntılar günlük yaşamı kısıtlayacak boyuta ulaştığında obsesif kompulsif bozukluk (OKB) adı verilen psikolojik rahatsızlık söz konusu olabilir.
OKB, obsesyon adı verilen takıntılı düşünce ve dürtüler ile kompulsiyon adı verilen tekrarlayıcı davranışlardan oluşan bir ruhsal hastalıktır. Obsesyonlar, kişinin istemsizce zihnine giren ve yoğun sıkıntı yaratan düşüncelerdir. Kompulsiyonlar ise bu obsesyonların neden olduğu sıkıntıyı azaltmak için yapılan tekrarlayıcı eylemlerdir.
Araştırmalara göre her 100 kişiden 2-3’ünde OKB görülmektedir. Genellikle ergenlik döneminde veya 20’li-30’lu yaşlarda başlar. Erkeklerde daha erken yaşlarda başlarken, kadınlarda daha sık görülür.
OKB belirtileri kültürden kültüre değişebilir. Aşağıda, en sık görülen Obsesif Kompulsif Bozukluk belirtilerinin bazıları sıralanmıştır:
- Bulaşma Obsesyonu ve Temizlik Kompulsiyonu: Mikrop veya kir bulaşma korkusu nedeniyle sık sık yıkanma veya temizlik yapma.
- Kuşku Obsesyonu ve Kontrol Kompulsiyonu: Ocak, kapı, kilit gibi şeylerin açık kalıp kalmadığını sürekli kontrol etme.
- Cinsel İçerikli Obsesyonlar: Uygun bulunmayan cinsel düşünceler ve bunların davranışa dönüşeceği korkusu.
- Dini İçerikli Obsesyonlar: Dini inançlara ters düşen düşünceler nedeniyle yoğun sıkıntı yaşama.
- Simetri ve Düzen Obsesyonları: Her şeyin düzenli ve simetrik olması gereksinimi.
- Dokunma Kompulsiyonları: Belirli bir eşyaya dokunmadan bazı eylemleri gerçekleştirememe.
- Sayma Kompulsiyonları: Belirli sayılara kadar saymadan günlük işleri yapamama.
- Biriktirme ve Saklama Kompulsiyonları: Gereksiz eşyaları ileride lazım olabilir düşüncesiyle biriktirme.
OKB’nin nedenleri arasında kişilik yapısı, genetik faktörler ve beyin işlevlerindeki bozukluklar sayılabilir. Titiz, kuralcı ve mükemmeliyetçi kişilik özellikleri OKB’ye yatkınlık oluşturabilir. Ailede Obsesif Kompulsif Bozukluk öyküsü olanlarda görülme sıklığı daha fazladır. Serotonin sistemindeki bozuklukların da etkili olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, çocukluk çağı travmaları ve önemli stres yaşantıları da OKB’nin ortaya çıkmasında rol oynayabilir.
OKB’nin tedavisindeki en etkili sonuç, ilaç tedavisi ve terapinin beraber olarak yürütülmesidir. Obsesif Kompulsif Bozukluk belirtileri gösteren bireyler, en kısa zamanda bir uzmandan yardım almalıdır. Aksi taktirde, kişinin günlük yaşamdaki işlevlerini oldukça olumsuz etkileyen OKB, bireyin yaşam kalitesinin düşmesine sebep olabilir.
Etiketler: takıntı, obsesyon, obsesif kompulsif, psikolojik hastalık, bireysel terapi
