Utanç Duygusu Nedir ve Nasıl Başa Çıkılır?
Utanç duygusu, bazı bireyler için başa çıkması oldukça güç olan bir duygudur ve genelde bireyler ‘’uygunsuz’’ olduğunu düşündükleri bir şey yaptığında ortaya çıkar.
Utanç duygusuna yetersizlik, değersizlik hisleri eşlik edebilir ve genelde negatif bir duygu olarak tanımlanır, sosyal ilişkilerden kaçınmamıza sebep olabilir. Öte yandan, bireyler utanma duygusunu yaşadıktan sonra davranışlarında birtakım değişikliklere gittikleri için utanma duygusunun işlevsel bir yönü olduğunu da söyleyebiliriz.
Diğer insanlar tarafından kabul görme isteği, her bireyin sahip olduğu bir düşüncedir ve bunun için de birey, topluma uyum sağlaması gerektiği fikrine sahiptir. Topluma uyum sağlayamadığımız zaman baş göstermeye başlayan utanç duygusu, kabul görme fikrini benimseyerek topluma uyum sağlayacak davranışlar göstermemize sebep olur ve sosyal varlıklar olarak toplumda yer ediniriz.
Utanç Duygusuyla Nasıl Başa Çıkılır?
Utanç duygusu, davranışlarımızda bazı değişikliklere sebep olur ve bizi kültürel normlara ve yasalara uygun davranmaya yönlendirir. Utanç duygusuyla başa çıkabilmek için kullanılabilecek bazı yöntemler aşağıda listelenmektedir:
Utanç Duygunuzu Keşfedin: Hissettiğiniz utancı fark etmeye ve sebeplerini anlamaya çalışın. Kendinizi keşfetmek ve insan olduğunuzu hatırlamak, size kendinizi daha iyi hissettirecek ve utancın da hayatımızın içinde var olan bir parça olduğunu hatırlatacaktır.
Kendinize Karşı Empati Besleyin: Utanç duygusunun her insanın deneyimlediğini ve bunun normal bir duygu olduğunu kendinize hatırlatarak kendinize daha sevgi dolu bir yerden yaklaşın. Bu sayede kendinizi rahatlamış hissedebilirsiniz ve duygunuzla baş etmek daha kolay görünebilir.
Gerçekçi beklentilere sahip olun: Kimsenin kusursuz olmadığını aklınızdan çıkarmayın. Pek çok farklı duyguya sahibiz ve bunlardan bir tanesi de utanç, bu duyguyu yaşayan yalnızca siz değilsiniz. Beklentilerinizi gerçekçi kılmak, utanç duygunuzu daha rahat kabullenmenize ve duygunuzu kucaklamanıza yardımcı olabilir.
Krizleri fırsata çevirmeyi unutmayın: Utanç duygusunun işlevsel bir yönü olduğundan bahsetmiştik. Bunu kendinize hatırlatın ve hata olarak değerlendirdiğiniz olaylara daha olumlu bir perspektiften yaklaşmayı deneyin. Hayatta sürekli bir şeyleri öğrenmeye devam ederiz, negatif düşüncelerinizi olumlu bir noktaya çevirerek size yeni kapılar açtığını hatırlayın.
Öz Sevginizi Besleyin: Utanç duygusu beraberinde yetersizlik ve değersizlik gibi hisleri de getirir. Kendi değerinizin farkında olur ve yetersizlik hissinizi anlayıp bu hisleri daha olumlu bir noktaya çekerseniz, utanç duygunuzdaki azalmanın ve öte yandan da özgüveninizdeki artışın farkına varabilirsiniz.
